K

Abhazya Cumhuriyeti

Coğrafi konum

Abhazya Cumhuriyeti, Kafkas dağlarının ana silsilesinden sahile uzanan, güneyden Karadeniz, batıdan Psov ve doğudan İngur nehirleri ve Gürcistan ile sınırlanmış bir ülkedir. Başkenti Sohum, yüzölçümü 8.600 km2dir. 1991de yapılan sayıma göre nüfusu, Abhaz 93.000, Gürcü 60.000, Migrel-Laz 155.000, Rus 76.000, Ermeni 77.000, Svan 25.000, Ukraynalı 15.000, Rum 14.000, Türk 10.000, Estonyalı 1.800 ve diğer uluslar ise 8.000 kadar olup, toplam 535.000 kişidir. Bu sayım Gürcistanın kontrolü altında yapıldığından uzmanlar tarafından şüpheyle karşılanmaktadır.

Eğitim ve kültür

Abhazyada tamamen Abhazca olarak öğretim yapan Abhaz ilkokulları dört yıllıktır. Daha sonra gerek orta öğretimde, gerekse Sohum Abhaz Üniversitesinde Abhaz dil ve edebiyatı dersleri tamamen Abhazca olarak yapılmaktadır. Diğer dersler ise Rusçadır. Bunlardan başka yine Abhazca olarak çalışan teknik araştırma kurulları ve okulları, konservatuar, tiyatro, devlet matbaası ve devlet yayınevleri vardır. Milli Şair-Edip Ulya Dimitri ile Milli Hikayeci-Edip Samson Çenbanın eserleri bazı Avrupa dillerine çevrilmiştir. Bunların dışında müzik, folklor sahasında başarılı çalışmalarıyla tanınan bir Abhaz Milli Dans ve Şarkılar Ekibi de vardır.

Ekonomik potansiyel

Abhazyada sanayiden çok, başlıca gelir kaynakları hayvancılık, meyvecilik, orman ürünler ve turizmdir. Bölgede ağır sanayiye yardımcı olarak kimya endüstrisi ve zengin maden kömürü işletmeleri gelişmiştir. Ülke bol manganez ocakları, çeşitli maden filizleri ve tabii inşaat malzemelerine sahiptir. Aynı zamanda nehirlerinden de elektrik enerjisi elde edilmektedir. Ülkenin dağlarını teşkil eden kayalar, granit, orfir ve sair oluşumların çeşitleri olmak üzere başlıca madenleri; altın, (pek az miktarda) gümüş, simli kurşun, anti-maun, demir, manganez, nikel, bakır, civa, çinko, zırnık, kibrit üretimine ait parlayıcı madeni maddeler, kükürt, maden kömürü, birkaç çeşit mermer, mutfak tuzu, alçı şap, amyant, yer sakızı, litograf taşı vs.dir. Bunlardan ancak, neft, manganez, bakır, maden kömürü, kükürt önemli miktarda üretim ve ihraç edilmektedir. Aynı zamanda çok miktarda maden suyu ve kaplıca kaynakları bulunmaktadır. Deniz sahil şehirlerinde ve akarsularda yapılan balıkçılık ile deniz ticaret filosunun ekonomiye önemli katısı vardır. Gudawta, Sohum ve Ocamçırada çaycılık ve narenciye üretimi halkın başlıca kaynağıdır. Tütün ekimi bilhassa gelişmiştir. Abhazyanın Sohum limanı çıkartma iskelesi vazifesi görmekte ve İstanbul bir aracılık rolü oynamaktadır. Kafkas tütünlerinin türü, Türk tütünlerinin aynıdır. Başlıca ekim makileri dağların güney yamaçlarındadır. Güneyde zeytin, portakal, limon, okaliptüs, akasya, manolya, Liyaj meşesi ve palmiyelerin her çeşidine uygun bir toprak ve iklim vardır. Abhazyada yakın zamana kadar, eski çağlardan beri yoğun olan ormanların geniş bir kısmını teşkil eden yabani meyve ağaçlarının ıslahına gidilmiş ve meyvecilik bölge ekonomisinde önemli bir yer almıştır. Yine bu ormanların değerlendirilmesi yönünden kerestecilik ve orman ürünleri sanayii gelişmiştir. Bundan başka Sohum ve civan tabii plaj özellikleri yanında çok sayıda tesislerle de donatılmıştır. Pisunda, Afgan ve Ritsa kasabaları da tabi güzellikleri, maden suları, ılıcaları ve dinlenme tesisleriyle bölgenin ekonomisine turizm yoluyla önemli katkıda bulunurlar.

Tıklayın